InternetTerug van vakantie: zo houd je jezelf en je kinderen veilig online
Nu werk of school weer begonnen is, ben je ook weer meer online. Tijd voor een korte opfriscursus online veiligheid. Want zoals altijd zijn er weer nieuwe (phishing)-trucs om voor te waken. Met deze vijf tips en basisprincipes bescherm je jezelf én je kinderen tegen phishing, hacks en fraude. Voor je online veiligheid is het belangrijk om op de hoogte te blijven van nieuwe fraudetechnieken en om af en toe de basistips weer even door te nemen. Caiway en beveiligingspartner F-Secure helpen je daar graag bij. Hieronder vijf tips en basisprincipes om jou en je kinderen veilig online te houden.
Wist je dat..
... veel kwaadwillenden inspelen op universele kwetsbaarheden die ‘hard wired’ in ons brein zitten? Iedereen is kwetsbaar, ook volwassenen.
... vooral Gen Z vatbaar is voor phishing? Dit blijkt uit diverse onderzoeken. Met al hun vertrouwdheid met het online leven, zijn ze helaas onvoldoende weerbaar zijn tegen online oplichting, accounthacks en desinformatie. Ze zijn weliswaar meer tech savvy dan oudere generaties, ze zijn over het algemeen ook nieuwsgieriger, minder voorzichtig en veel meer online, en soms wat overmoedig.
1. Zo herken je phishing
Phishing is een manier voor fraudeurs om met een geloofwaardig klinkend verhaal persoonlijke (inlog)gegevens of geld te ontfutselen. Je moet zogenaamd een nieuwe pinpas aanmaken of een verkeersboete betalen, of er is een pakketje onderweg waarvoor inklaringskosten betaald moeten worden. Ook zogenaamde win- en weggeefacties kunnen verkapte phishing-pogingen zijn.
Gelukkig is phishing vaak te herkennen. Let op deze waarschuwingssignalen:
-
Urgentie (‘onderneem NU actie anders wordt je account/betaalpas/rekening geblokkeerd’).
-
Er wordt iets aangeboden dat te mooi is om waar te zijn.
-
Onpersoonlijke aanhef (‘beste klant’, in plaats van ‘beste [naam]’).
-
Je bent geen klant van het bedrijf dat jou zogenaamd benadert / je verwacht geen pakketje.
De belangrijkste tips om je te weren tegen een phishing-aanval:
-
Check de link. Klik nog even niet, maar beweeg met je muis over een link om het webadres erachter te zien. (Op mobiel: tik op een link en houd vast.) Controleer het webadres op typefouten, vreemde tekens en onbekende domeinen. Bijvoorbeeld: er is iets niet in de haak als je ’rnicrosoft.com.ru’ ziet, waar je ‘microsoft.com’ had verwacht.
-
Installeer internetbeveiligingssoftware die schadelijke webpagina's blokkeert. Caiway Veilig Internet beschermt je op al je apparaten.
2. Veilig online winkelen en surfen — de basisprincipes
Een groot deel van je online veiligheid draait om het kennen en volgen van deze basisprincipes:
-
Online betalen of gegevens invullen doe je alleen op beveiligde websites. Die versleutelen je gegevens, waardoor het voor aanvallers moeilijker wordt om gegevens te onderscheppen. Je herkent beveiligde websites aan het webadres, dat begint met https:// (en niet http://), en de meeste browsers tonen een groen slotje.
-
Gebruik je openbare wifi, zoals in een koffiezaak, op het vliegveld of in een hotel? Wees dan extra voorzichtig. Het beste is om een VPN te gebruiken. Dat is software waarmee je al je internetactiviteiten versleutelt, ook als je met een openbaar netwerk verbonden bent.
-
Winkel je graag online? Zoek bij onbekende webshops altijd eerst naar ervaringen en klachten voordat je iets bestelt. En wees kritisch: wordt een product dat overal uitverkocht is toch aangeboden, en/of is de prijs buitengewoon laag? Dan is er waarschijnlijk iets niet pluis.
-
Caiway Veilig Internet herkent en blokkeert veel nepwebshops en checkt voortdurend of je op beveiligde websites surft.
3. Voor elk account een ander wachtwoord, gebruik een wachtwoordmanager
Je hebt waarschijnlijk op tientallen, misschien wel een paar honderd sites een account. Lang niet elke site is goed beveiligd. Het gebeurt heel vaak dat criminelen sites kraken en data buitmaken, waaronder mogelijk jouw persoonsgegevens en/of inloggegevens. De Autoriteit Persoonsgegevens ontvangt zoveel meldingen van zogeheten ‘datalekken’, dat ze Nederlanders waarschuwt ‘ervan uit te gaan dat je persoonsgegevens al zijn gelekt, of dat dat nog gaat gebeuren’.
Daarom is het erg belangrijk om voor elk account een uniek wachtwoord in te stellen. Daarbij heb je hulp nodig van een wachtwoordmanager: een app die unieke, sterke wachtwoorden voor je genereert, bewaart en automatisch invult bij het inloggen.
Wijzig onmiddellijk je wachtwoord bij de betreffende site als je:
-
de melding krijgt dat er geprobeerd is om in te loggen in je account en jij dat niet hebt gedaan;
-
de melding krijgt dat er een datalek is geweest bij een website/bedrijf/service waar je een account hebt, ooit iets hebt gekocht of andere gegevens van jou staan opgeslagen.
4. Wees voorzichtig met downloads en houd je systeem up-to-date
Malware (‘malicious software’) zijn bestanden die zijn ontwikkeld om schade toe te brengen aan je computer, en/of om gevoelige informatie te stelen. Wees dus voorzichtig met downloads. Dat doe je door:
-
geen e-mailbijlagen te openen van onbekende afzenders;
-
alleen software te downloaden uit officiële appstores of van bekende softwareontwikkelaars;
-
niet te klikken op pop-ups of advertenties die gratis downloads of prijzen aanbieden.
Verder is het belangrijk dat je:
-
je besturingssysteem up-to-date houdt (dat kan automatisch!), zodat de ingebouwde beveiligingsfuncties goed blijven werken;
-
eigen beveiligingssoftware installeert en updatet. Antivirussoftware kan malware detecteren en verwijderen voordat zo’n bestand schade aanricht. Caiway Veilig Internet updatet zichzelf en staat altijd klaar om de nieuwste bedreigingen te blokkeren.
5. Combineer het beste van jezelf met de beste beveiligingssoftware
Je online veiligheid is het best gewaarborgd als je zelf alert bent en (actuele) kennis hebt, en goede beveiligingssoftware gebruikt.
Met deze opfriscursus heb je dat eerste al gedaan. Zorg er ook voor dat je kinderen de basisprincipes kennen.
Beveiligingssoftware is er om je te beschermen als er toch iets langs jouw eigen ‘firewall’ glipt. Dat is namelijk haast niet te voorkomen. Maak daarom gebruik van Caiway Veilig Internet, een verzameling veiligheidstools met onder meer anti-virussoftware en website-checks. Al je apparaten zijn dan extra beschermd tegen malware, hackers en identiteitsdiefstal. Onveilige websites worden geblokkeerd en er zijn extra controles tijdens het internetbankieren.